برنامه ریزی و کنترل تولید و موجودی ها

برنامه‌ریزی به معنای تدوین سیاست‌ها و شیوه‌های مناسب و اقتصادی در هر فعالیتی است. در بخش کنترل، اجرا و به‌کارگیری روش‌ها و سیاست‌های تدوین شده انجام خواهد گرفت.
هدف از برنامه‌ریزی و کنترل تولید و موجودی‌ها ارائه یک برنامه کلی برای کنترل جریان مواد از موقع ورود به یک واحد صنعتی تا هنگام خروج از آن است. در این راستا باید مقدار مناسب و اقتصادی برای هر بار سفارش کالا مشخص شود و به ازای این مقدار اقتصادی سفارش، جمع هزینه‌های موجودی‌ها در یک دوره مشخص زمانی حداقل (Minimum) باشد.
عمده‌ترین هزینه‌های موجودی‌ها عبارت است از:
• هزینه مواد (Material Cost: MC)
• هزینه سفارش‌دهی (Ordering Cost: OC)
• هزینه نگهداری (Holding Cost: HC)
• هزینه مواجهه با کسری (Shortage Cost: SC)
از مهم‌ترین وظایف بخش برنامه‌ریزی و کنترل تولید می‌توان به پیش‌بینی تقاضا برای محصول تولیدی، مشخص کردن اندازه تولید اقتصادی یا مقدار سفارش اقتصادی و تعیین سطح موجودی در مقاطع خاصی از زمان اشاره کرد.
درس برنامه‌ریزی و کنترل تولید و موجودی‌ها از همان ابتدا جزء ارکان اصلی کنکور کارشناسی ارشد مهندسی صنایع قرار گرفت. در سال‌های اخیر (سال ۱۳۹۰ به بعد) این درس زیرمجموعه دروس تخصصی با ضریب ۵ در آزمون کارشناسی ارشد قرار دارد و اهمیتی دوچندان پیدا کرده است.
لذا مطالعه و تمرکز بر روی این درس هم به عنوان یکی از مباحث اصلی رشته مهندسی صنایع در آینده شغلی و هم به عنوان رکنی مهم از ارکان آزمون ارشناسی ارشد، به دانشجویان مهندسی صنایع توصیه می‌گردد.